Tekerlekli Sandalye Kullanan Birisi İle Nasıl Konuşmalısınız?

Cevap: Başka herhangi bir insanla nasıl konuşuyorsanız öyle.

Onlarla konuşun, onlar hakkında değil.

İnsanların çok sık yaptığı bir hata, fiziksel engelli insanlarda aynı zamanda zihinsel bir engel de bulunduğunu düşünmektir. Eğer tekerlekli sandalyeyi bizzat kullanan kişi ile değil de, yanında bulunan kimselerle, o kişi hakkında konuşursanız, bu gerçekten ama gerçekten saygısızlıktır. Biz de her insan gibi sorulara doğrudan cevap verebiliriz ve kendi düşüncelerimizi aktarabiliriz. Göz teması kurmaktan çekinmeyin ve doğrudan bizimle konuşun. Merak etmeyin, ısırmayız!

Bizimle sanki birer çocukmuşuz gibi konuşmayın.

İlk kez karşı karşıya geldiğiniz bizler, ne sizin ahbabınızız, ne de kankanız. Bize de geri kalan her yetişkin insana nasıl hitap ediyorsanız, o şekilde hitap etmeniz gerekiyor. Merak etmeyin, biz bir şekilde üniversiteden mezun olmayı ya da bulunduğumuz konuma gelmeyi başardıysak, üçüncü sınıfa giden bir çocuktan daha iyi iletişim kurabilmeyi de başarabiliriz. Eğer karşınızdaki engelli bir çocuksa da, eh, o yaşlardaki diğer çocuklara nasıl davranıyorsanız ona da aynı şekilde davranın, daha alçaltıcı ya da küçümser değil.

Kendi annenize bile sormaktan çekineceğiniz soruları, bir zahmet bize de sormaktan çekinin.

Seks hayatımız ya da banyo kullanımımız gibi kişisel sorular sormak hiç hoş değildir. Pek çok insan, vücutlarındaki hasar ve bunun nasıl gerçekleşmiş olduğu hakkında konuşmayı sevmez. Yani bir düşünün, hayatınız boyunca yaptığınız bütün konuşmaların dedenizden miras aldığınız kocaman burnunuz hakkında olmasını ister miydiniz? Nasıl böyle bir şeyle yaşayabilirsiniz ki? Meh. Bizler birer insanız, birer sakatlık abidesi değil. Ama merak etmeyin, güzel bir şekilde sorulduğu sürece, bütün sorularınızı cevaplamaya açığız.

Unutmayın ki bizim de normal ilgi alanlarımız var.

Evet, bizler de favori spor takımımızı takip ederiz. Toplumda o anda geçerli olan güncel konu başlıkları hakkında konuşmayı severiz. Unutmayın ki bir sakatlıktan muzdarip olan insanlar, illa normal bir hayat yaşamaktan yoksun olacaktır diye bir şey yok.

Tekerlekli Sandalyemize Dokunmayın!

Hayır, tekerlekli sandalyenin benim bir parçam haline geldiğini düşünmüyorum, o benim bir uzantım ya da uzvum değil. Ama yine de bana ait olan bir eşya ve ben istemediğim müddetçe ona dokunma hakkına sahip değilsin. Hem, en son nereye dokunduğunuzu, en son ne zaman elinizi yıkadığınızı, hatta tuvaletten çıktıktan sonra el yıkama alışkanlığınız olup olmadığını bile bilemeyiz. O pis ellerinizi sürekli kullanmak durumunda olduğum sandalyemden lütfen uzak tutun.

Hız hakkında çocuksu yorumlarda bulunmayın.

Evet, tekerlekli sandalyemiz ile sizin adımlarınızdan çok daha hızlı ilerleyebiliriz ve hayır, bunun için kimse bize ödül vermiyor! Hiç kimse hayatının her aşamasında sakatlıklarının hatırlatılmasını istemez.

Kendimizi öldürmemeyi nasıl başardığımızı, yani gerçekten, lütfen sormayın.

Hadsizlik üzerine tez yazmış pek çok insan, bizim gibi yaşamaktansa ölmüş olmayı tercih ettiklerini söyler. Oysa bizim hayatımız, sanıldığının aksine, bütün o zorlukların yanı sıra bol bol etkinlik, eğlence ve aşkla dolu. Eğer ki hayatınız sona erdirilmesi gerekecek kadar boş ve değersizse, önden buyurun, bir düşünün (lütfen sadece düşünün). Sakatların hayatı hakkındaki korkunç varsayımlarınızı da bu esnada kendinize saklayabilirsiniz.

Bir şeyleri gerçekleştirmekte yetersiz olduğumuzu düşünmeyin.

Pek çok sakat insan, hayatlarını kendi başlarına sürdürmektedir ve bir yardıma ihtiyaç duymamaktadır. Sayısız konuda, yeterli insanların yapabildiklerinden çok daha iyisini başarabiliriz. O halde tekerlekli sandalyede yaşamak hakkında atıp tutmalarda bulunmanıza gerek yok, değil mi? Bir tekerlekli sandalye, sadece sizi A noktasından B noktasına götürecek bir araçtır. Geri kalan şeyleri yapmaktan sizi alıkoymaz.

Yardım edebilirsiniz, sıkıntı değil.

Eğer sakat bir insanın güçlük çektiğini görüyorsanız, yardım edebileceğiniz bir şey olup olmadığını sormanızda bir sıkıntı yok. Sıkıntı, eğer bu yardım üzerinde karşıdaki istememesine rağmen zorlamada bulunuyorsanız var. Yardım olmadan çok daha zor ve uzun süreli hale geliyor olsa bile, pek çok sakat insan yapması gerekenleri kendi başına yapmak isteyecektir. Eğer yardım teklifiniz reddediliyorsa, bunu kabullenin ve yolunuza deva edin. Orada öylece durup görev tamamlanana kadar bebek bakıcılığı yapmanızın bir manası yok. Siz bütün gün izlemeseniz de bir şekilde hayatımızı devam ettirmenin yolunu bulabiliriz.

Kabullenin, bizler farklı değiliz!

Eğer bir saniye için gözlerinizi tekerlekli sandalyeden ayırabilirseniz fark edeceksiniz ki, bizler ne sizlerden ne da başka herhangi bir insandan farklı değiliz. Elbette bizim de iyi ve kötü günlerimiz oluyor. Bizim de duygularımız ve düşüncelerimiz var. Bizler de aklımıza koyduğumuz şeyleri yapabiliriz. Fiziksel bir engel, entelektüel kapasitemiz ya da başkalarıyla birlikte mutlu olabilmemiz için bir engel teşkil etmez.

İşin özü…

İnanın tekerlekli sandalye kullanan bir insanla ilişki kurmanız hiç de zor değildir. Tek yapmanız gereken sağduyunuzu kullanmak ve başka herhangi bir insanla konuşurken olmanız gerektiği gibi saygılı olmak. Görüş açınızdaki tekerlekli sandalyenin sizi rahatsız hissettirmesine izin vermeyin. Bizler sizi, çirkin arabalar kullanıyorsunuz diye yargılamıyoruz, öyle değil mi? Şunun şurasında bir tekerlekli sandalye, vücudumuzun garip bir uzantısı değil.

Konuşabileceğimiz sayısız konu var, hadi bir sandalye çekin ve karşımıza oturun…