Tekerlekli Sandalye Kullanıcıları Münasebetsiz Sorulara Nasıl Cevap Vermeli?

Uygunsuz sorular… Her köşe başında saklanıyorlar ve canınızı sıkacak anın gelmesini bekliyorlar. Fiziksel engellere sahip herkes o ya da bu şekilde hayatının bir aşamasında bu sorularla karşılaşmaktadır. Eğer sık sık dışarıya çıkıyorsanız, her gün bu tarz sorularla karşılaşmanız işten bile değil. Kabullenilmesi gereken şey şu ki, bu sorular orada bir yerde size bekliyorlar ve kolay kolay gitmeye de niyetleri yok. Dolayısıyla yapabileceğimiz en güzel şey, engellilere sorulan münasebetsiz soruları, karşımızdakine bir nebze olsun ders verebilmek ve bolca gülüp geçmek için bir fırsata dönüştürmek. Ne yazık ki pek çoklarımız bu soruların tenimize nüfus etmesine ve anımızın tadını kaçırmasına izin veriyoruz. Sebebi ise, bu sorulara hazırlıksızlığımız!

Soru 1: Banyoya Nasıl Gidiyorsunuz?

Bir saniye! Bu sizce de fazla kişisel bir soru değil mi? Pekala bu soruya “seni hiç mi hiç alakadar etmez” şeklinde bir karşılık vermek için, her türlü hakka sahipsiniz, ancak bu soruyu ders verme amaçlı bir fırsata da dönüştürebilirsiniz. İlk düşüneceğiniz şey, bu soru kimden geliyor? Eğer karşınızdaki küçük bir çocuksa, eğlenmenize bakın. Bu küçük sevimli ve meraklı insanlara kızmayın, onlar sadece pek çok konuda bilgisiz ve biraz da, korkusuzlar. Bu insanlara daha geniş tuvalet bölmelerini kullandığınızı ve bunu yaparken ellerinizden ve kollarınızdan destek aldığınızı söyleyebilirsiniz. Katererizasyon ya da idrar torbası olaylarına girmek bir çocuğunun aklını karıştırmaktan fazlasına yaramaz. Ama eğer karşınızdaki yetişkin bir insansa, durum değişir. Eğer karşınızdaki insan ile yeterince rahatsanız, anlatmak istediğiniz her şeyi söyleyebilirsiniz. Dediğimiz gibi bu oldukça kişisel bir soru ama diğer yandan düşündüğümüzde, özellikle sürekli boynumuzun, göğüs bölgemizin ya da aşağı taraflarımızın hareketsiz olduğunu belirtmek durumunda kalmamız göz önünde bulundurulursa, oldukça mantıklı da bir soru. İnsanlar bu tarz organlar ile biyolojik tesisat sistemimiz arasında bağ kurmakta oldukça hızlıdırlar. Bana kalırsa bu konuda konuşmak sizin için sıkıntı olmamalı, düşününce, çişinizi ya da kakanızı yapamıyor olmak, yürüyemiyor olmaktan çok daha kötü olurdu, öyle değil mi?

Soru 2: Bacaklarını Kıpırdatmaya Çalıştığında Ne Hissediyorsun?

Evet, bu soru kanınızın biraz kaynamasına sebep olabilir, ama unutmayın ki karşınızdaki insan felç olmanın ve bir uzvunuzu hareket ettirememenin neye benzediğine dair en ufak bir fikre sahip değil. Bu tarz soruların karşılığında yapabileceğiniz en mantıklı şey, eğer felç olan siz olmasaydınız, bu soruları bizzat sormak size ne kadar mantıklı ya da mantıksız gelirdi? İzin verin kendimi düzelteyim, aptalca bir soru yoktur, aptalca cevaplar vardır, dolayısıyla bu tarz bir cevap vermeyeceğinizden emin olun!

bedensel engellilere sorulan sorular

The Miami Project to Cure Paralysis (Felç Tedavisi Miami Projesi)’nin bu konuda yarattığı egzersizi sizinle paylaşmama izin verin. Size soruyu soran insanın elini sadece yüzük parmağı (serçe parmağınızın yanındaki) dışarıda kalacak şekilde yumruk yaptıktan sonra uzatarak masanın üzerine koymasını ve ardından bu yüzük parmağını masanın yüzeyinden yukarı doğru kaldırmaya çalışmasını isteyin. Pek çok insan için bu hareket oldukça zorlayıcıdır. Bu hareketin sadece irade gücüyle yapılabileceğine inanan bu insanlardan homurdanma benzeri sesler geldiğini göreceksiniz. Ve bu insanlar vücutlarının sadece küçücük bir parçası için bile olsa, felç olmanın neye benzediğine dair bir fikre kavuşmuş olacaklar. Ardından o insanlara tıpkı üzerinden arabalar geçmesi gereken bir köprünün yıkılmış olması gibi, hareket kabiliyetimizi yöneten nöronların içinden geçtiği organımız olan omuriliğimizin de artık bu hareketleri mümkün kılamayacak şekilde hasar gördüğünü, yani yıkılmış olduğunu açıklayın.

Soru 3: Peki O Olayı Nasıl Yapıyorsun?

Biliyorum çoğunuz bunun seksle ilgili bir soru olduğunu düşünüyorsunuz. Çoğunlukla öyledir de.  Şimdilik o sorunun cevabını bir başka yazıya bırakacağız. Ancak bu soruyla kişinin kastı sadece seks olmak zorunda da değil. Engelimizle nasıl başa çıktığımızı, hayatımıza nasıl bu şekilde devam ettiğimizi, nasıl bu kadar pozitif kaldığımızı ve benzeri başka şeyleri de kastediyor olabilirler. Bu sorular boğazımız sıkılıyormuş, boğuluyormuşuz etkisi yaratabilir keza cevap vermesi kolay sorular değildirler. Şöyle cevap vermeyi deneyin; hepimizin içinde belli koşullarda ortayı çıkmayı bekleyen güçlü bir kişilik vardır. Ve bu belli koşullar çoğu zaman, ciddi bir sıkıntı içine düştüğümüz koşullardır. İnsanlar bizim yerimizde kendileri olsa asla bununla başa çıkamayacağını söylerler, belki bunu bizzat yaşamıyor olsak biz de aynısını söylerdik, ne de olsa içimizdeki gücün hiçbir zaman farkında olmayız, onun varlığına inanmayız. Oysa o oradadır, bir yere gittiği yoktur ve keşfedilmeyi beklemektedir. Ancak onu keşfetmek bir seçimden ibarettir. Ve ne kadar üzücü olsa da, bazı insanlar ondan kaçmayı seçerler. Dediğimiz gibi, bu bir seçimdir…

Tekerlekli sandalye kullanıcısı ya da yakını olarak mutlaka size de sorulduğunda asabınızı bozan, münasebetsiz sorular oluyordur. Bu tip soruları ve bu sorulara verdiğiniz cevapları bizlerle, aşağıdaki yorum kısmından paylaşırsanız oldukça yol gösterici olacaklardır.